Baklagiller içinde besin değeri en yüksek olan ve en kolay sindirilen ürünlerden biri olan soya, aynı zamanda sahip olduğu ürün çeşitliliği ile de dikkat çekmektedir. Bu çeşitlerden bazıları şöyledir:
Soya Yağı: İstatistiklere göre dünyada en çok üretilen ve tüketilen bitkisel yağ konumundadır. Hafif tatlı ve hemen hemen kokusuz bir yağdır. Hiç kolesterol içermeyen soya yağının, tam tersine kolesterolü düşürme yönünde etkisi bulunmaktadır. Soya yağında yoğun miktarda bulunan Omega-3 ve Omega-6 yağ asitleri ise kanserden koruyucu etkiye sahiptir. Ayrıca soya yağının sunduğu yararlar, ABD ve bazı Avrupa ülkelerinde yoğun olarak kullanılan soya mürekkebi ve mazot yerine kullanılabilecek bir yakıtın soya yağından elde edilmesi nedeniyle de artmaktadır.
Soya Eti ve Kıyması: Tüm dünyada karşılaşılan bazı hayvan hastalıklarının etkisiyle ete alternatif olarak geliştirilen soya eti, etin kullanıldığı her yerde kullanılabilmektedir. Ete göre daha düşük fiyatlı oluşunun yanı sıra, sahip olduğu iki kat fazla protein oranı, soya etini dengeli beslenme açısından daha da önemli kılmaktadır.
Soya Unu: Soya fasulyesinin kavrulup öğütülmesiyle elde edilen soya unu, yüksek nitelikli protein açısından zengin olmakla birlikte; mükemmel bir demir, kalsiyum ve B vitaminleri kaynağıdır.
Soya Sütü ve yoğurdu: Çin ve Japonyada taze olarak tüketilen soya sütü, ıslatılıp pişirilen soya fasulyelerinin öğütülüp bastırılması yoluyla günlük olarak hazırlanmaktadır. İnek sütüne karşı alerjisi olan kişiler için önemli bir protein kaynağıdır. Mükemmel bir yüksek kaliteli protein, B vitamini ve demir kaynağı olan soya sütünde, süt şekeri laktozu bulunmamaktadır. Bu nedenle soya sütü, laktoz hassasiyeti olan kişiler açısından iyi bir alternatif olmaktadır. 000 Ayrıca içerdiği B vitaminleri sayesinde hazmı kolaylaştırdığı gibi, kemik gelişimini arttırmakta ve inek sütüyle beslenme sonucunda birçok çocukta görülen kronik sindirim zorluğu büyük oranda azaltılmaktadır. Fındıksı bir tadı bulunan ve aynı zamanda toz halinde de kullanılabilen soya sütünden yoğurt, çorba ve puding gibi yiyecekler de yapılabilmektedir.
Soya Peyniri (Tofu): Nagari adlı bir maddenin soyayla karıştırılması sonucu elde edilen tofu, donmuş yağ açısından fakir olup kolesterol içermez. Soya loru olarak da adlandırılan tofunun katı, yumuşak ve ipeksi çeşitleri bulunmaktadır. Hem doğal östrojen içeriği ile hem de kemik erimesini önleme özellikleriyle özellikle bayanların yaşlılık dönemleri için önem taşıyan bir besindir.
Soya Filizi: Yeşil soya fasulyesinin uzantısı olan soya filizi, genellikle çiğ olarak tüketilmektedir. İçinde bulunan B vitamini türevlerinden folik asitin rahim, akciğer ve bağırsak kanserine karşı koruyucu bir etkisi bulunmaktadır.
Ayrıca; soya fasulyesi yağının kullanılması ile; anti-korozyon maddeler, macun bileşenleri, inşaat malzemeleri, beton katkı maddeleri, bakım yağları, dezenfektan, toz kontrol maddeleri, elektrik izolasyonu, fungisitler (mantar zehirleri), metal kaplama, mürekkep vb. ürünler elde edilmektedir.
Soya fasulyesi ürünlerinden olan soya lesitini ile; ilaç yapımı, fırıncılık, beslenme, köpük giderici, maya, insektisit (böcek zehiri), yapay dana sütü ve kozmetik gibi birçok alanda faydalanılmaktadır.
Soya fasulyesi proteininden de; elyaf, antibiyotik, asfalt emülsiyonları, ambalaj folyoları, sunta, plastik, polyester, tavuk ve balık yemi gibi alanlarda büyük ölçüde istifade edilmektedir.
(http://www.ilmimercek.org)